دکتر امیر امیرگان مدیر قرارگاه محلات بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) و دبیر ستاد راهبری خدمات اجتماعی حوزههای علمیه در گفتگو با خبرگزاری حوزه در تبیین جایگاه محلهمحوری در حکمرانی نوین با اشاره به تحولات گسترده جهان شهری تصریح کرد: شهرها امروزه با پیچیدگیهای فراوانی مواجه هستند و رویکردهای متمرکز و از بالا به پایین دیگر پاسخگوی نیازهای متنوع و پویای انسان جهان شهری امروز نیستند؛ در چنین شرایطی، محله بهعنوان کوچکترین و در عین حال زندهترین واحد شهری، به کانون تحقق حکمرانی نوین و مردمی تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه محلهها بستر واقعی تجربه زیست جمعی و همکاری اجتماعی هستند، افزود: برای بسیاری از مردم، نخستین تجربه همکاری و مشارکت اجتماعی در همان کوچه و محله دوران کودکی شکل گرفته است؛ جایی که بدون دستور و ساختارهای رسمی برای کمک به همسایه، ساماندهی فضای مشترک یا برگزاری یک مناسبت جمعی کنار هم قرار میگرفتند. همین تجربههای ساده، در واقع الگوی عینی و زنده حکمرانی مردمی است.
دبیر ستاد راهبری خدمات اجتماعی حوزههای علمیه با اشاره به فاصله میان تصمیمات کلان مدیریتی و واقعیتهای زیست مردم در شهرهای بزرگ، گفت: مدیریت شهرهای پیچیده امروز با روشهای سنتی و متمرکز، اغلب منجر به تصمیماتی میشود که با نیازهای واقعی محلات همخوانی ندارد و همین امر احساس گسست میان دولت و شهروندان را تشدید میکند؛ محلهمحوری پاسخی به این شکاف است.
امیرگان، محله را مدرسه واقعی مردمسالاری توصیف کرد و ادامه داد: محله فضایی است که شهروندان در آن مشارکت، گفتوگو، مسئولیتپذیری و تصمیمگیری جمعی را نه در سطح نظری، بلکه در عمل تمرین میکنند. هنگامی که ساکنان یک محله برای حل مسائل روزمره خود، از امنیت و نظافت گرفته تا فضاهای فرهنگی و اجتماعی، گرد هم میآیند، در حال تجربه حکمرانی مردمی هستند.
وی افزایش شفافیت و پاسخگویی را از پیامدهای مستقیم محلهمحوری دانست و اظهار کرد: وقتی تصمیمات در سطح محله و با حضور مستقیم مردم اتخاذ میشود، فرآیند اجرا برای همه قابل مشاهده است و مسئولان و نمایندگان محلی در برابر همسایگان خود پاسخگو میشوند؛ این همان معنای عملی حکمرانی خوب است.
مدیر قرارگاه محلات بنیاد برکت با تأکید بر نقش محله در تشخیص دقیق نیازها افزود: هیچ نهادی بهتر از ساکنان یک محله از مشکلات، ظرفیتها و اولویتهای آن آگاه نیست. محلهمحوری باعث میشود راهحلها از دل محله و متناسب با واقعیتهای همان محله شکل بگیرد. وی مشارکت مردم در اجرا را عامل افزایش کارایی دانست و گفت: وقتی مردم در طراحی و اجرای پروژهها سهیم باشند، آن طرحها دیگر پروژههای تحمیلی نیست، بلکه به پروژههای خود مردم تبدیل میشود و همین حس مالکیت جمعی، ضامن پایداری و تابآوری آنهاست.
دبیر ستاد راهبری خدمات اجتماعی حوزههای علمیه در ادامه به الگوهای نوین حکمرانی مردمپایه اشاره و تصریح کرد: نخستین گام، تقویت و رسمیتبخشی به نهادهای محلهمحور مانند خانههای برکت احسان است؛ این نهادها باید امکان اظهار نظر مؤثر، نظارت بر اجرای تصمیمات و حتی مدیریت بخشی از منابع و بودجه را داشته باشند.
وی بودجهریزی مشارکتی را یکی از ابزارهای تحولآفرین حکمرانی مردمپایه دانست و گفت: در این الگو، مردم بهطور مستقیم در تعیین اولویتها و تخصیص بخشی از منابع عمومی مشارکت میکنند و ارکان محله در کنار نهادهای حاکمیتی برای آینده محله تصمیم میگیرند.
امیرگان، اقتصاد محلهای را از دیگر محورهای مهم حکمرانی نوین برشمرد و افزود: ایجاد شرکتهای تعاونی محلهای برای مدیریت کسبوکارهای کوچک، فروشگاههای محلی، فضای سبز یا پسماند، علاوه بر تقویت اقتصاد محلی، به ایجاد اشتغال و افزایش همبستگی اجتماعی منجر میشود. وی همچنین بر بهرهگیری از فناوری تأکید کرد و گفت: پلتفرمهای دیجیتال محلهمحور میتوانند ابزار اطلاعرسانی، نظرسنجی، تصمیمسازی و ساماندهی فعالیتهای داوطلبانه باشند و فناوری را در خدمت محله قرار دهند.
مدیر قرارگاه محلات بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) خاطرنشان کرد: محلهمحوری یک انتخاب تزئینی یا مقطعی نیست، بلکه ضرورتی برای ساخت شهرهای انسانی، پایدار و شاداب است. حکمرانی مردمی زمانی از شعار به واقعیت تبدیل میشود که از کوچکترین واحد اجتماعی، یعنی محله، آغاز شود و مردم از تماشاگران مدیریت شهری به بازیگران اصلی آن تبدیل شوند.
انتهای پیام
نظر شما